Αν γυμνάζεσαι δε φοβάσαι να πέσεις! Η οστεοπόρωση είναι μια σκελετική πάθηση που χαρακτηριστικό της είναι η μειωμένη οστική πυκνότητα και διαταραχή της αρχιτεκτονικής των οστών με αποτέλεσμα το άτομο που πάσχει από τη νόσο να έχει μεγάλο κίνδυνο για κάταγμα. Η οστεοπόρωση είναι μια σιωπηλή νόσος, στην οποία η εμφάνιση των παθολογικών καταγμάτων γίνεται σε προχωρημένο στάδιο και με καθυστερημένη διάγνωση αποτελώντας μεγάλο επιδημιολογικό πρόβλημα. Η μειωμένη οστική πυκνότητα είναι ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα το οποίο σχετίζεται με διάφορους παράγοντες όπως έλλειψη άσκησης, μη πλήρης διατροφή, ηλικία, εμμηνόπαυση, μεταβολικά νοσήματα, ενδοκρινικά νοσήματα, χορήγηση φαρμάκων, οικογενειακό ιστορικό, σωματικό βάρος, απόρια τρόπου ζωής, ανορεξία και κατάγματα.
Στους υγιείς ανθρώπους, μέχρι την ηλικία των 30 ετών υπερέχει n οστική παραγωγή, ενώ στη συνέχεια μετά τα 35 χρόνια, όλοι οι άνθρωποι υφίστανται κάποια ελάχιστη απώλεια της οστικής τους μάζας κάθε χρόνο. Μετά τα 60 έτη η απώλεια της οστικής πυκνότητας μεγαλώνει ακόμα περισσότερο για τα περισσότερα άτομα μπαίνοντας σίγουρα σε ήπια μορφή οστεοπενίας.
Η οστική απώλεια συμβαίνει με μεγαλύτερη ταχύτητα τα πρώτα χρόνια μετά την εμμηνόπαυση και για το λόγο αυτό η οστεοπόρωση θεωρείται νόσος των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών.
Είναι βέβαια γνωστό ότι, ο κίνδυνος εμφάνισης οστεοπόρωσης στις γυναίκες αυξάνεται με την ηλικία.
Ενώ είναι πιθανότερο να εμφανισθεί οστεοπόρωση μετά την εμμηνόπαυση (3 έως 5 χρόνια), δεν είναι σπάνια η προεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση ή η οστική απώλεια που συμβαίνει πριν την εμμηνόπαυση, και μπορεί να καταλήξει σε επώδυνα κατάγματα.
Η οστεοπόρωση διακρίνεται σε δύο τύπους (Τύπου 1 & Τύπου 2). Ο μηχανισμός για τη οστεοπόρωση τύπου 1 συχνά εμφανίζεται σε γυναίκες ηλικίας 50-75 ετών και προκαλείται από την έλλειψη οιστρογόνων. Οι άνδρες συνήθως δεν εμφανίζουν συχνά σημαντικές απώλειες των οστών πριν τα 70 τους έτη εκτός αν κάνουν χρήση κάποιων φαρμάκων ή ακόμα ο τρόπος ζωής τους μπορεί να τους οδηγήσει σε πρώιμη απώλεια της οστικής μάζας.
Η οστεοπόρωση τύπου 2 συσχετίζεται κυρίως με την έλλειψη της βιταμίνης D και συνήθως παρουσιάζεται σε άτομα πάνω από 70 χρονών. Σε αυτή την ομάδα νοσούντων τα κατάγματα αποτελούν μεγάλο κίνδυνο κάνοντας αδύνατη τη συμμετοχή αυτών σε δραστηριότητες υψηλής έντασης. Μελέτες από διάφορες χώρες του κόσμου αναφέρουν πως η οστεοπόρωση προσβάλει το 25-35% του γυναικείου πληθυσμού και το 15-20% του ανδρικού ηλικίας περισσότερο των 50 ετών. Αντίστοιχη έρευνα στην Ελλάδα από το Ελληνικό Ίδρυμα Ρευματολογικών ερευνών αναφέρει πως το 28,4% των γυναικών που είναι άνω των 50 ετών παρουσιάζουν οστεοπόρωση. Ενώ πολύ σημαντικό είναι πως το 78% των ασθενών δεν το γνώριζε.
Όπως αναφέρθηκε η οστεοπόρωση συσχετίζεται άμεσα με τα κατάγματα λόγο της αδυναμίας των οστών. Έτσι 1 στις 2 γυναίκες και 1 στους 8 άνδρες που σήμερα είναι πάνω από 50 ετών θα πάθουν ένα οστεοπορωτικό κάταγμα στη ζωή τους που μπορεί να τους φέρει πολύ κοντά ακόμα και στο θάνατο. Τα πιο συχνά οστεοπορωτικά κατάγματα είναι των ισχίων, του καρπού και της σπονδυλικής στήλης.
Η οστεοπόρωση αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας παγκοσμίων και αναμένετε να γίνει ακόμα σοβαρότερο εξαιτίας του σύγχρονου τρόπου ζωής που χαρακτηρίζεται από μειωμένη δραστηριότητα και κακές διατροφικές συνήθειες. Τ
ο οστό δεν είναι αδρανής ιστός αλλά ανταποκρίνεται στην πίεση, όπως οι άλλοι ιστοί του σώματος. Κάθε μεταβολή στη μορφή ή τη λειτουργία του οστού οδηγεί σε μεταβολές στην εσωτερική αρχιτεκτονική και την εξωτερική διαμόρφωσή του, έτσι ώστε ο σκελετός να διατηρεί ένα επίπεδο δομικής ακεραιότητας τέτοιο, που να υποστηρίζει την καθημερινή λειτουργική δραστηριότητα του ατόμου. Το οστό, καθώς και ο μυς, παρουσιάζει προσαρμογές και ενδυνάμωση ως προς την επιβάρυνση της άσκησης και αντίστροφα, ατροφεί κατά την ακινησία.
Στοιχεία υποστηρίζουν ότι η τακτική άσκηση μπορεί να επιβραδύνει τη μείωση της οστικής μάζας επομένως καθυστερεί η μετατροπή της οστεοπενίας σε σοβαρή μορφή οστεοπόρωσης. Έρευνες έχουν δείξει πως η άσκηση με αντιστάσεις έχει πιο ευεργετικά χαρακτηριστικά στην πυκνότητα των οστών συγκριτικά με την αερόβια άσκηση.
Συγκεκριμένα η κατακόρυφη φόρτιση με ασκήσεις υψηλής έντασης δείχνει ότι επιβραδύνει σημαντικά την οστική αποδόμηση και επιπλέον ευθύνεται για την αύξηση της πυκνότητας των οστών.
Την τελευταία δεκαετία, ο συνδυασμός προγραμμάτων δύναμης και αερόβιας μορφής άσκησης προτείνεται ως ιδανικός για την υγεία του οστού.
Άλλωστε μη ξεχνάμε πως η άσκηση προσφέρει βελτίωση της μυικής δύναμης, της στάσης του σώματος και της ισορροπίας που έχει αποδειχτεί ότι μειώνουν τον κίνδυνο πτώσης και επομένως καταγμάτων.
Comentarios